Index · Novi broj · Arhiva · Trazhi · Info · Linkovi
Redakcija · Pretplata · Kontakt

Broj 172 (83 - nova serija)

Godina XXIX mart/ozhujak 2004.

Latinica · Ћирилица · Transliteration

Prethodna · Sadrzhaj · Naredna

Salko Sharic'
Djechija scena Narodnog pozorishta Mostar

Iz predstave ”Pepeljuga”

Poznata je chinjenica da je Mostar od druge polovine XIX do chetrdesetih godina XX stoljec'a bio grad u kome je bio izuzetno razvijen amaterski pozorishni zhivot.

U ovom periodu bilo je pokushaja da se rade i dramske predstave za djecu. Prema raspolozhivim podacima, prva poznata predstava namijenjena djeci, bila je ”Zacharani zhabac” Johanna Ploetza koju je sa uchenicima Trec'e osnovne shkole rezhirala uchiteljica gdja Rajal 1899. godine. Zatim se zna da je sa uchenicima Prve osnovne shkole priredjen i izveden tekst ”Ljubav i zloba” Ante Jukic'a 1901. godine, a uchenici Osnovne shkole Sestara milosrdnica premijerno su izveli 2.12.1928. godine ”Nevidljivog Juric'a” Viktora Cara Emina. Amateri ”Kola srpskih sestara” premijerno su izveli ”Tri dramske slike za djecu” (autori nisu poznati) 25.12.1932. godine. Dana 5.6.1934. godine Dramska druzhina Muslimanskog zanatlijskog drushtva ”Ittihad” premijerno izvodi predstavu za djecu ”Car C'ira” Mihajla Sretenovic'a.

Za djecu (i sa djecom) priredjivane su i baletne predstave u ritmichkoj sekciji Sokolske zhupe u Mostaru. Ove projekte radila je gdja Lidija Grüner Houshka. Oni su, na primjer, 5.2.1939. godine premijerno izveli djechiji balet ”Tancaj tancaj crni kos” i ”Dinje zriju” (autori nisu poznati). Godine 1939. pri Sokolskoj zhupi formirana je lutkarska scena. Amatersko pozorishte RKUD Abrashevic' od 1949. godine na repertoaru ima i dramske predstave za djecu koje nekoliko sezona rezhira Djordje Bovan.

Osnivanjem profesionalnih teatarskih kuc'a Narodnog pozorishta (1949.) i Pozorishta lutaka (1952.) ozbiljnije se pristupa i dramskom stvaralashtvu za djecu.

Glumica Ratka Krstulovic'

Chim su se stekli organizacijski uvjeti, Narodno pozorishte je uzelo u svoj repertoarski vidokrug i djechiju publiku. Prva predstava na Djechijoj sceni Narodnog pozorishta Mostar bila je postavka teksta ”Biberche” Ljubishe Djokic'a u rezhiji Irena C'enana (premijera 11.11.1956. godine). Ova scena djelovala je u mostarskom Narodnom pozorishtu do sezone 1973/74. kada se priredjuje posljednja predstava za djecu ”Izbor Nove godine” prema tekstu i u rezhiji Ljubishe Djokic'a (premijera 17.12.1973).

Na djechijoj sceni Narodnog pozorishta izvedene su ove predstave za djecu: Ljubisha Djokic' ”Biberche” red. Iren C'enan (1956); Sergej Mihalkov ”Tri naranche” red. Iren C'enan (1957); Nicholas Stuart Gray ”Ljepotica i zvijer” red. Iren C'enan (1958); Dragutin Danic' ”Pepeljuga” red. Vasja Stankovic' (1958); Ferenc Molnar ”Junaci Pavlove ulice” red. Vasja Stankovic' (1959); Kinosita Zjunzu ”Zhdralovo perje” red. Ljubisha Djokic' (1959); Harriet Beecher Stowe ”Chicha Tomina koliba” red. Ljubisha Djokic' (1960); Ljubisha Djokic' ”Novogodishnja bajka” red. Ljubisha Djokic' (1960); Ante Vican ”Magarec'i kvartet” red. Ante Vican (1961); Mladen Shirola ”Mali ptichari” red. Ante Vican (1962); Wolfgan Amadeus Mozart ”Bastijen i Bastijena” (komichna opera za djecu u jednom chinu) red. Petar Sharchevic' (1963); Joseph Bayer ”Vila lutaka” (baletna predstava za djecu) koreograf Sofija Cvjetichanin (1963); Ljubisha Djokic' ”Olovni novchic'” red. Ante Vican (1963); Dushan Radovic' i Miroslav Belovic' ”Kapetan Dzhon Piplfoks” red. Radoslav Doric' (1965); Aad Edmond Greidanus ”Hodl de Bodl” red. Jovan Ristic' (1966); Brana Crnchevic' ”Zhivot kralja Kvazibasa i Veliki Benjamin” red. Radoslav Doric' (1966); Mile Ratkovic' ”Zlatni kondir” red. Ante Vican (1967); Dervish Sushic' ”Iliri” red. Ljudevit Crnobori (1968); Charles Dickens i Maks Morej ”David Koperfild” red. Rajko Radojkovic' (1970); Ante Vican ”Dolazi nam Djeda mraz” red. Ante Vican (1970); Boshko Trifunovic' ”Bajka o caru i pastiru” red. Ante Vican (1971); Ante Vican ”Para bunci, bunci, bum...” red. Ante Vican (1971); Branislav Nushic' ”Hajduci” red. Jovan Bulajic' (1972); Stevan Peshic' i Miroslav Belovic' ”Legenda o Boshku Buhi” red. Ljubisha Djokic' (1973); Ljubisha Djokic' ”Izbor Nove godine” red. Ljubisha Djokic' (1973).

Od sezone 1973/74. gubi se obichaj stavljanja na repertoar tekstova za djecu. Predstave neposredno adresirane na djecu ili pojedine djechije kategorije (djake, osnovce, srednjoshkolce) pojavljuju se povremeno. Tako u sezoni 1976/77. Ahmet Obradovic' rezhira tekst za mlade ”Pricha o drugu Titu” Svetozara Rapajic'a (premijera 31.5.1977.), a posljednji zabiljezheni pokushaj da se na repertoar postave i predstave za djecu bila je predstava ”Bash Chelik” prema narodnoj prichi u rezhiji Borislava Kandic'a (premijera 19.11.1998.) i ”Medo Vini zvani Pu” Alana Alexandera Milne u rezhiji Hasije Boric' (premijera 19.9.2001.).

”Vila lutaka” – balet za djecu

Da se primjetiti da je Narodno pozorishte Mostar stavljalo djechije predstave na repertoar povremeno, u skladu sa svojim shirokim opc'ekulturnim ciljevima, ali i u skladu sa opc'om svijeshc'u, i danas aktualnom, o sushtinskoj marginalnosti kulture za djecu u odnosu na glavne kulturne tokove. Ipak, te 1956. godine je startovala, i skoro 18 godina njegovana, neredovna ali postojana tradicija stavljanja na repertoar predstava za osnovce.

Pozorishte za djecu je sishlo s dasaka Narodnog pozorishta i krenulo svojim neizvjesnim putem. Ali, ostao je vidan trag nastojanja ove mostarske pozorishne kuc'e da se obrati i djeci.

Prethodna · Sadrzhaj · Naredna

Index · Novi broj · Arhiva · Trazhi · Info · Linkovi
Redakcija · Pretplata · Kontakt

Zadnja izmjena: 2004-07-15

ISSN 0350-6517
Copyright © 1995-2008 Chasopis Most · Mostar · Bosna i Hercegovina
Design by © 1998-2008 Haris Tucakovic' · Sweden